Mısır’da demokrasi nöbetinde 100. gün

Ülkeler
Mısır’da darbenin ayak seslerinin duyulduğu 28 Haziran’da başlayan, 3 Temmuz’da ordunun yönetime el koyması ve demokratik sürecin kesintiye uğramasının ardından hız kazanan darbe kar...
EMOJİLE

Mısır’da darbenin ayak seslerinin duyulduğu 28 Haziran’da başlayan, 3 Temmuz’da ordunun yönetime el koyması ve demokratik sürecin kesintiye uğramasının ardından hız kazanan darbe karşıtı gösteriler 100. gününe ulaştı. 

Mısır’da seçimle iktidara gelen ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’yi destekleyen Mısırlılar, 28 Haziran’da  Mursi karşıtı “30 Haziran gösterilerine” muhalif olarak “Meşruiyet kırmızı çizgidir” sloganıyla Rabiatul Adeviyye Meydanı’nda gösterilere başladı. Darbe karşıtlarının o tarihten itibaren 100 gündür kesintiye uğramadan devam eden gösterileri veMısır siyasetindeki gelişmeler tarih sırasıyla şöyle gerçekleşti:

28 Haziran:

Cumhurbaşkanı Mursi yanlılarının oluşturduğu “Meşruiyet Kırmızı Çizgidir Gösterileri Platformu”,  Tahrir Meydanı’nda Mursi karşıtı gösterilerin başlaması üzerine 30 Haziran’a kadar Mursi’ye destek vermek amacıyla Rabiatul Adeviyye Meydanı’ndan ayrılmama kararı aldıklarını açıkladı.

29 Haziran:

Müslüman Kardeşler Teşkilatı’nın (İhvan) önde gelen isimlerinden Safvet Hicazi, Cumhurbaşkanı Mursi’nin görevine devam edeceğini belirterek, kimsenin cumhurbaşkanını seçen halk iradesine karşı gösteri düzenleme hakkı olmadığını ifade etti.  

30 Haziran: 

Mısır’da Cumhurbaşkanı Mursi’yi istifaya zorlamak veya erken seçim kararı aldırmak için organize edilen gösteriler, başta Kahire olmak üzere ülkenin çeşitli kentlerinde başladı. Eş zamanlı olarak Müslüman Kardeşler Teşkilatı ve İslami eğilimli partilerin önderliğinde Rabiatul Adeviyye Meydanı’nda da gösteri düzenlendi.

1 Temmuz: 

Tahrir Meydanı ve başkent dışındaki kentlerde Mursi karşıtı gösteriler devam etti. Ordu, ulusal uzlaşının sağlanamaması halinde 48 saat sonra kendi çözümünü üreteceğini açıkladı. Çevre Bakanı Halid Fehmi, İletişim Bakanı Atıf Hilmi, Turizm Bakanı Hişam Zazu ile Hukuk İşleri ve Meclis Bakanı Hatim Bacatu istifa etti. Nur Partisi, prensipte meşruiyeti savunduğunu ancak iç savaşın önlenmesi için cumhurbaşkanının erken seçim tarihi vermesi ve teknokrat hükümeti kurmasını istedi.

2 Temmuz: 

Cumhurbaşkanı Mursi, milli mutabakat hükümeti kurulmasını önerirken, “Meşruiyeti korumak için gerekirse canımı veririm” dedi.  Mısır Ortodoks Kilisesi Patriği II. Tawadros ise “Çalınan devrimi, temerrüd (isyan) düşüncesi ve fedakar gençler yüksek medeni bir üslupla geri alıyor” mesajını yayınladı.Mursi yanlıları ve karşıtları arasında Kahire Üniversitesi önünde çıkan çatışmalarda 16 kişi hayatını kaybetti.

3 Temmuz:

Cumhurbaşkanı Mursi, “milli mutabakat hükümeti” önerisini yineledi. Ancak tanklar, Cumhurbaşkanlığı Sarayı, devlet televizyonu, Tahrir ve Nahda meydanları etrafından konuşlandı; darbe başladı. General Sisi, Mursi’nin görevden alındığını, seçimlere kadar Anayasa Mahkemesi Başkanı Adli Mansur’un geçici cumhurbaşkanlığına getirildiğini belirterek, siyasi sürecin kademeli olarak normalleşmesini öngören “yol haritası”nı açıkladı. İhvan yöneticileri gözaltına alınmaya başladı. El-Ezher Şeyhi Ahmed Tayyib, darbeyi “kötünün iyisi” olarak nitelendirdi.

4 Temmuz:

Geçici cumhurbaşkanlığı görevine getirilen Adli Mansur’a, Suudi Arabistan kutlama mesajı gönderirken, Mursi ve İhvan liderleri hakkında, ”yabancı güçlerle işbirliği yapıp, istihbarat toplama ve firar etme” suçlamasıyla dava açıldı. İhvan liderleri ve mensuplarına yönelik gözaltılar artarak devam etti. 

5 Temmuz:

İhvan’ın Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedii, “Milyonlar, Cumhurbaşkanı Mursi görevine dönene kadar meydanlardan ayrılmayacak. Cumhurbaşkanımızdan vazgeçmeyiz. Canımız onun uğruna feda olsun ” dedi.

Cumhurbaşkanı Mursi’nin destekçileri, ordunun yönetime el koyma kararını protesto için Rabiatul Adeviyye Meydanı’nda yüzbinlerin katıldığı zaman zaman milyona ulaşan gösteriler düzenledi.

Darbenin ardından Mısır’ın Sina bölgesinde silahlı çatışmalar başladı. Olaylarda 1 asker, 4 polis öldü. Mısır ordusu bölgede operasyon başlatırken, Refah Sınır Kapısı kapatıldı. Sina’daki çatışmaları ateşleyen aşiretler, Mursi’nin görevine dönmesi istedi.

6 Temmuz: 

Darbe karşıtları, Kahire’deki Cumhuriyet Muhafızları Karargahı’na doğru yürüyüş düzenlendi.

İhvan liderlerine yönelik gözaltılar devam etti.

7 Temmuz:

Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Muhammed el-Baradai, geçici cumhurbaşkanı yardımcılığına getirildi.

8 Temmuz:

Cumhuriyet Muhafızları Karargahı önünde Muhammed Mursi’ye destek veren halkın üzerine sabah namazında ateş açıldı, 84 kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce sivil yaralandı. İskenderiye kentinde Mursi destekçileri ile karşıtları arasında çıkan çatışmada ise 9 kişi yaralandı. 

Geçici Cumhurbaşkanı Mansur, 33 maddelik geçici anayasa yayınladı. Anayasa Hazırlık Komisyonu’na anayasa taslağının hazırlanması için 9 ay süre tanırken, İhvan anayasayı kabul etmediğini duyurdu.

Sina’daki çatışmalar ivme kazandı. 

9 Temmuz:

Sabah namazı sırasında düzenlenen katliamın ardından özellikle Rabiatul Adeviyye Meydanı’nda toplananların sayısı giderek artarken, orduya destek için Tahrir Meydanı’nı dolduran göstericiler, meydanı boşaltmaya başladı. 

Eski Maliye Bakanı Hazım el-Biblavi, geçici başbakanlığa atandı.  

10 Temmuz:

Uluslararası Af Örgütü, Mısır’da ordunun yönetime el koymasının ardından meydana gelen olaylarda bazı göstericilerin, güvenlik güçlerinin “orantısız güç” kullanımı neticisinde hayatını kaybettiğini bildirdi.

11 Temmuz:

BM Genel Sekreteri Ban-ki Mun ve ABD yönetimi, İhvan liderlerinin tutuklanmasından endişe duyulduğunu bildirdi. Washington, Mısır ordusundan azami itidal göstermesini istedi. 

12 Temmuz:

Mursi’ye destek veren yüzbinler, gösterilere devam ederken Almanya, Mursi’nin serbest bırakılmasını istedi. Türkiye’nin birçok ilinin yanı sıra Pakistan’da da Mursi’ye destek gösterileri düzenlendi.

14 Temmuz:

Avrupa Birliği, Mısır’da en kısa sürede meşru yönetime geçilmesi çağrısında bulundu. Almanya, Mursi’nin serbest bırakılması talebini yineledi.

15 Temmuz:

Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, “Bizim için Mısır’ın Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’dir” dedi.

16 Temmuz:

Ramses, Giza ve Nahda meydanlarında, Baltacılar adlı suç grupları, darbe karşıtı göstericilere saldırdı, çok sayıda kişi yaralandı. Polis, protestoculara müdahale ederken olayları takip eden AA Foto Muhabiri Muhammed el-Şami, gözyaşartıcı gaz kapsülünün ayağına isabet etmesi sonucu yaralandı. 

17 Temmuz:

Kahire’de temaslarda bulunan AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, Mursi’nin serbest bırakılması talebini yineledi.

Darbe karşıtı gösteriler, başta Kahire olmak üzere ülkenin 22 kentinde devam ederken, Biblavi başkanlığındaki hükümet göreve resmen başladı.

18 Temmuz:

Kahire’de Rabiatul Adeviyye meydanında darbe karşıtı göstericilere “Baltacı”lar saldırdı.

21 Temmuz:

İhvan, ABD’nin Kahire Büyükelçisi’ne ülkeyi terk etme çağrısında bulundu.

22 Temmuz:

AB dışişleri bakanları, Mursi’nin serbest bırakılması çağrısında bulundu. 

23 Temmuz:

ABD Başkanı Obama, Mısır ordusuna F-16 savaş uçaklarının verilmesi planının ertelenmesine karar verdi.

26 Temmuz:

Cuma namazının ardından Rabiatul Adeviyye meydanında yüzbinlerce demokrasi yanlısı Mısırlı gösteri düzenledi.

Mısır Başsavcılığı, Mursi’nin 2011 yılında Hamas’la işbirliği yaparak Mısır askerlerinin öldürdüğü suçlamasıyla tutuklanmasını talep etti.

27 Temmuz:

Güvenlik güçlerinin Rabiatul Adeviyye meydanındaki halka ateş açması sonucu 200 kişi hayatını kaybetti, 4 bin 500’den fazla kişi yaralandı. Katliama birçok ülkeden kınama geldi. Türk Dışişleri Bakanlığı, “Sivil gösterilere karşı takınılacak yanlış tavırlar, demokrasiye geçiş sürecine fayda sağlamayacak, tüm Mısır halkı için öngörülemez sonuçlar doğuracaktır” açıklamasını yaptı.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Mısır’da siyasi tutuklamalara son verilmesi ve kanunlara uygun şekilde siyasi liderlerin serbest bırakılması çağrısını tekrarladı.

29 Temmuz:

BM Genel Sekreteri Ban, Mısır’da her yeni ölümün uzun dönemde uzlaşı çabalarını daha da zorlaştıracağı uyarısında bulunurken, AB Temsilcisi Ashton, Mısır’a ikinci ziyaretinde Mursi ile görüştü. Ashton, Mursi’ye gösterilerin sonlandırılması halinde serbest bırakılabileceği teklifini iletti. Ancak Mursi, teklifi reddederek, demokratik yollarla göreve geldiğini vurguladı. 

31 Temmuz:

Yüzbinlerce kişi, Kahire’nin yanı sıra 27 kentte düzenlenen gösterilerde darbeyi protesto ederek Mursi’ye destek verdi.

2 Ağustos:

Darbe karşıtları “Darbeye karşı milyonluk” gösteri kapsamında 33 camide başlayan yürüyüşler düzenledi. 

Polis, Kahire’deki 6 Ekim Köprüsü yakınında yer alan Serbest Medya Bölgesi’nde toplanan darbe karşıtı göstericilere göz yaşartıcı gaz bombasıyla müdahale etti.

4 Ağustos:

Mısır’da demokrasi yanlıları, ordunun yönetime el koyması ve Mursi’nin görevden uzaklaştırılmasını protesto etmek amacıyla “Milyonluk Kadir Gecesi” gösterileri çerçevesinde ülkenin farklı kentlerinde eş zamanlı eylemler düzenledi. 

7 Ağustos:

Biblavi, Rabiatul Adeviyye ve Nahda meydanlarındaki gösterilere son verilmesi kararından geri adım atılmayacağını bildirdi. Biblavi, düzenlediği basın toplantısında “Gösterilere son verilmesi yönündeki karar, nihai ve üzerinde herkesin mutabık olduğu, vazgeçilmesi söz konusu olmayan bir karardır. Ramazan ayının kutsallığının gözetilmesi nedeniyle söz konusu karar şu ana kadar uygulanmamış, taraflara, durumu gözden geçirmeleri ve polis müdahalesine gerek olmaksızın krizin sonlandırılması için bir fırsat verilmiştir” dedi. 

8-10 Ağustos (Ramazan Bayramı):

Askeri darbe nedeniyle ramazan ayını meydanlarda geçiren Mısır halkı, bayramı, gösterilerin yapıldığı Rabiatul Adeviyye ve Nahda meydanlarında kutladı.

Bayram namazı öncesinde, askerler tarafından görevinden uzaklaştırılan seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin eşi Necla Ali Mahmud, Rabiatul Adeviyye Meydanı’nda bulunan onbinlerce kişiye hitaben bir konuşma yaptı. 

Mısırlı darbe karşıtları 9 Ağustos’u “Darbeyi Yıkma Cuması” ilan ederek, Kahire’nin 28 ayrı camisinde cuma namazı sonrası gösteri yapılan alanlara doğru yürüyüşe geçti.

14 Ağustos:

Güvenlik güçleri, 14 Ağustos’ta demokrasi yanlılarının doldurduğu Rabiatul Adeviyye ve Nahda meydanlarına müdahale etti. Gerçek mermilerin kullanıldığı müdahalede, keskin nişancıların hedef gözeterek ateş açması sonucu darbe yönetimi tarafından gerçekleştirilen ikinci büyük katliam yaşandı.

Müdahalede çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesi üzerine, Mısır’da bir ay süreyle olağanüstü hal ve 14 vilayette  19.00 ila 21.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

Mısır Sağlık Bakanlığı, güvenlik güçlerinin darbe karşıtı gösterilere müdahelesi sonucu ülke genelinde ölenlerin sayısının 578’e, yaralıların 4 bin 201’e yükseldiğini duyurdu.

Hürriyet ve Adalet Partisi (HAP) ise ülke genelinde ölü sayısının bini, yaralı sayısının da 10 bini aştığını ifade ederken, İhvan, ölü sayısının 2 bin 600, yaralı sayısının ise 7 bin olduğunu açıkladı.

15 Ağustos:

Güvenlik güçlerinin önceki gün gerçekleştirdiği katliamdan kaçanların sığınağı olan Rabiatul Adeviyye Meydanı’nın yakınındaki İman Camisi’ne Rabiatul Adeviyye Meydanı’na yapılan müdahalede hayatını kaybeden 310 kişinin cenazesi getirildi.

Mısır güvenlik güçleri, İman Camisi’ni basarak cenazelere el koydu.

 Mısır’da kimliği belirlenemeyen gruplarca, kiliselere, polis merkezlerine, hükümet kurumlarına yönelik saldırılar düzenlendi. Mısır basınında şiddet olaylarının arkasında İhvan olduğu iddia edilirken, bu suçlamalar İhvan tarafından reddedildi. 

16 Ağustos:

Mısır’da göstericilere yönelik katliama tepki amacıyla düzenlenen “Gazap Cuması” eylemlerine, İhvan mensuplarının yanı sıra farklı gruplar da destek verdi.

Askeri darbeyi sonlandırmak üzere yapılan gösteri çağrıları üzerine yüzbinlerce kişi, ülkenin 27 kenti ile 15 büyük ilçesinde gösteri düzenledi. Güvenlik güçlerinin açtığı ateş sonucu 81’i Ramses Meydanı’nda olmak üzere, 129 kişi hayatını kaybetti. Ramses Meydanı’nda hayatını kaybedenler ile yaralananlar bölgede bulunan El-Fetih Camisi’ne sevkedildi. Ayrıca emniyet güçlerinin müdahalesinden kaçan göstericiler de camiye sığındı.

17 Ağustos:

El-Fetih Camisi’ne sığınan 300 kadar gösterici, güvenlik güçleri tarafından zorla çıkarılarak, cami tahliye edildi. 

Aralarında AA muhabiri Hiba Zekeriya ve TRT muhabiri Metin Turan’ın da bulunduğu bazı kişiler tahliye sırasında gözaltına alındı. Zekeriya 8 saat gözaltında tutulduktan sonra serbest bırakıldı. 

18 Ağustos:

Haklarında tutuklama kararı çıkarılan darbe karşıtlarının, Kahire’nin kuzeyindeki El-Kalyubiye ilindeki Ebu Zabel Hapishanesi’ne nakli sırasında çıkan olayda güvenlik güçleri nakil arabasının içindeki İhvan mensuplarına göz yaşartıcı gazla müdahale etti. Mısır İçişleri Bakanlığı, 38 kişinin gaz zehirlenmesi sonucu hayatını kaybettiğini belirtirken, ölenlerin yakınları, bazı cesetlerde işkence izleri ve başlarına isabet etmiş kurşunlar görüldüğünü iddia etti.

23 Ağustos:

Mısır’da, ordunun darbe karşıtı kitlesel oturma eylemlerini katliamla sonlandırmasının ardından hayatını kaybedenler için  “Darbeyi Karşı Şehitler Cuması” diye isimlendirilen gösteriler düzenlendi.

“Darbeyi Karşı Şehitler Cuması” gösterilerinde, Kahire’de 28, İskenderiye’de de 22 olmak üzere ülke genelinde yüzlerce farklı noktada düzenlenen yürüyüşlere yüz binlerce kişi katıldı.

30 Ağustos:

Mısır’daki askeri darbeye karşı, ülke genelinde “Halk devrimini yeniden kazanıyor” sloganıyla başta Kahire olmak üzere Mısır’ın 26 kenti ile 30’dan fazla ilçesinde gösteriler yapıldı.

3 Eylül:

  Mısır geçici Cumhurbaşkanı Mansur, darbe yönetimi tarafından cumhurbaşkanlığına atandığından bu yana, ilk defa kamuoyu önüne çıktı.Mısır devlet televizyonunda yayımlanan bir programa katılan Mansur ülkenin içinde bulunduğu duruma ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

 “Asıl terör darbedir” adı altında otomobil ve motosikletlerle konvoy yapılarak, El-Bahira ilinin Ebu el-Metamir semtinde, Mursi’ye destek gösterileri düzenlendi. 23 Temmuz Caddesi, gösteriler sebebiyle trafiğe kapatıldı.

4 Eylül: 

Darbeyi Ret ve Meşruiyete Destek için Ulusal İttifak, darbenin üzerinden geçen iki ayın ardından düzenlediği basın toplantısında, sivillerin askeri mahkemelerde yargılanmaması çağrısında bulundu.

6 Eylül:

Darbeyi Ret ve Meşruiyete Destek için Ulusal İttifakın çağrısı üzerine Mısır’da darbe karşıtları, ülke genelinde “Halk devrimini koruyor” adıyla düzenledikleri gösterilerle ordunun yönetime el koymasını protesto etti.

Darbe karşıtı kitlesel eylemlerin 70. gününde sokaklara dökülen göstericiler, başta  Kahire olmak üzere ülke genelinde, cuma namazının ardından, önceden belirledikleri güzergahlarda yürüyüş düzenledi. Taraftar gruplarının liderlik ettiği göstericiler, “Askeri yönetime son”, “Yeni baştan devrim geliyor” şeklinde sloganlar attı. Mısır’da darbe karşıtı gösterilerin sembolü haline gelen “Rabia” işareti yapan göstericiler, darbenin son bulması ve demokratik taleplerin yerine getirilmesine yönelik ifadelere yer veren pankartlar açtı.

7 Eylül : 

Kahire’nin güneyindeki El-Feyyum kentinde, motosikletlerle uzun konvoylar oluşturun darbe karşıtları, Cumhurbaşkanı Mursi’nin göreve dönmesi için  gösteri düzenlendi. Öte yandan, Mısır ordusu terörle mücadele kapsamında Sina Yarımadası’nın kuzeyindeki bölgelere havadan ve karadan düzenlediği askeri operasyonlarda 10 kişinin öldüğünü, 20 kişinin yaralandığını duyurdu.  Operasyonlarda 15 kişinin gözaltına alındığı, silahlı gruplara ait bir silah deposu ile 2 araç ve 10 evin imha edildiği belirtildi.

8 Eylül:

İhvan Sözcüsü Cihad Haddad, Mursi’nin göreve gelmesi için çalışmalarına devam edeceklerini belirterek, darbe yönetiminin icraatlarını tanımadıklarını açıkladı.

9 Eylül:

Sina’nın kuzeyindeki  Bi’r’ul Abd şehrinde Mursi taraftarlarının düzenlediği gösterilere askerler  müdahale etti. 

Mısır güvenlik güçleri, gösterilere sahne olan  Asyut şehrinde Darbeyi Ret ve Meşruiyete Destek için Ulusal İttifak yetkilileri ve İhvan üyelerinin evlerine düzenlediği baskınlarda 3 kişiyi gözaltına aldı.

10 Eylül :

Darbeyi Ret ve Meşruiyete Destek için Ulusal İttifak’ın çağrısı üzerine ülke genelinde, kadınların gösterilerdeki rolünü vurgulamak amacıyla, darbe karşıtı gösteriler “Mısır Kadınının Özgürlüğü ve Onuru” adı altında düzenlendi.

11 Eylül:

Darbeyi Ret ve Meşruiyete Destek için Ulusal İttifak, “Mısır’ın özgürleri” adı altında Dekahliya ilinde gösteri düzenledi.  Aynı gün, TRT Kahire ofisinde arama yapan Mısır güvenlik güçleri, eksik evrakları gerekçe göstererek ofis ekipmanlarından bazılarına el koydu.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Faruk Loğoğlu ve CHP İstanbul Milletvekili Osman Korutürk, Mısır makamlarının daveti üzerine planladıkları Kahire temasları çerçevesinde, Mısır Dışişleri Bakanı Nebil Fehmi, Sanayi ve Ticaret Bakanı Munir Fahri Abdunnur, Ezher Şeyhi Ahmed Tayyib başta olmak üzere Mısırlı yetkililerle görüştü. 

Mısır’da ordunun yönetime el koymasının ardından başlatılan operasyonlar çerçevesinde19  İhvan üyesi daha gözaltına alındı. Mısır’ın Refah kentindeki askeri istihbarat merkezine düzenlenen intihar saldırısında da 11 asker öldü,17 kişi de yaralandı.

13 Eylül:

Darbeyi Ret ve Meşruiyete Destek için Ulusal İttifak’ın çağrısı üzerine “Şehitlerin Kanına Vefa” adı altında Cuma namazından sonra ülke genelinde  gösteriler düzenlendi. Beş ayrı kentte düzenlenen darbe karşıtı gösterilerde 1 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı. Mısır Ceza Mahkemesi,  Mursi ve 33 İhvan liderinin tutukluluk halinin 1 ay daha uzatılmasına karar verdi.

14 Eylül: 

Mısır’da bir grup Kıpti, “Darbe karşıtı Hristiyanlar” adı altında bir hareket kurduklarını duyurdu. Hristiyan gazeteci Rami Can, yaptığı basın açıklamasında, “Darbe karşıtı Hristiyanlar” hareketinin siyasi ya da mezhep temelli bir girişim olmadığını, askeri darbeye karşı tüm dinleri ve grupları bir araya getirmeyi amaçladığını söyledi.  

Mısır’ın Süveyş kentinde, casusluk suçlamasıyla 19 Ağustos tarihinde polis tarafından gözaltına alınan Türk vatandaşı Reşat Öztürk’ün (46) tutukluluk süresi, üçüncü kez 15 gün daha uzatıldı. 

Muhammed Mursi’nin hukuk ekibi basın sözcüsü Azab, “mevcut yönetimi tanımadıkları” şeklinde açıklama yaptı.

25 Ocak 2011 devrimi neticesinde görevinden istifa eden Mısır’ın devrik Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek’in  “göstericileri öldürme emri vermek ve yolsuzluk” suçlamalarıyla yargılanmasına devam edildi. Hakkında tahliye kararı verilerek askeri hastaneye sevk edilen Mübarek’in davası 19 Ekim’e ertelendi.

15 Eylül:

Geçici Mısır Cumhurbaşkanı Mansur, ülkedeki çeşitli siyasi parti ve grupların temsilcilerini kabul etti.

Sıradışı eylemlere sahne olan ülkede darbe karşıtları tarafından “metro eylemi” başlatıldı. 

Mısır’da darbe sonrası yaşanan katliama tepki olarak ortaya çıkan ve kısa zamanda tüm dünyaya yayılan “R4BIA işareti” uluslararası platforma dönüştü. 

Dünya Müslüman Alimler Birliği Başkanı Yusuf el-Karadavi, Mısır’daki darbe yönetimini İslam’a karşı savaşmakla suçladı.

Mısır’da İhvan’a yönelik operasyonlar kapsamında 11 kişi gözatına alındı. Gözaltına alınan isimler arasında İhvan liderlerinden Ahmed eş-Şa’ravi de vardı.

16 Eylül : 

Mısır’da Darbeyi Ret ve Meşruiyete Destek için Ulusal İttifak, Rabiatul Adeviyye ve Nahda meydanlarında göstericilerin kanlı şekilde dağıtılmasının üzerinden 1 ay geçmesi nedeniyle  ”Şehitlerin Kanına Vefa” gösterilerinin ülke genelinde düzenlenmesi çağrısında bulundu. Mısır’ın farklı kentlerinde İhvan’a yönelik operasyonlarda13 kişi gözaltına alındı. Suriye Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Mısırlı mevkidaşı Nebil Fehmi ile bir araya geldi. Mısır’da güvenlik güçleri, darbe karşıtı gösterilerin aralıksız devam ettiği El-Minya şehrine bağlı Delga köyüne girerek 45 kişiyi göz altına aldı.

17 Eylül:

Mısır’ın El-Minya şehrine bağlı Delga köyünde, darbe karşıtlarına yönelik operasyonlar çerçevesinde gözaltına alınanların sayısı 141’e yükseldi. 

Mısır’da darbeyle görevinden uzaklaştırılan Muhammed Mursi’nin aylar sonra ilk kez ailesiyle telefon görüşmesi yaptığı ve sağlık durumunun iyi olduğu öğrenildi. 

Mısır güvenlik güçleri, İhvan’ın Sözcüsü Cihad el-Haddad, İhvan liderlerinden Husam Ebu Bekir, Mahmud Ebu Zeyd ve Ahmed Diyab’ı gözaltına aldı.

Mısır Ceza Mahkemesi, savcılığın İhvan Rehberlik Konseyi Başkanı ve 24 yöneticisinin mallarına ihtiyati tedbir konulması ve kullanım yasağı getirilmesi talebini onayladı.

19 Eylül:

Mısır’ın başkenti Kahire’nin batısındaki Kirdase şehrinde, güvenlik güçlerince ”terörist ve silahlı gruplara” yönelik düzenlenen operasyonlarda 68 kişi gözaltına alındı. Mısır güvenlik güçlerinin, Kahire’nin batısındaki Giza ilinin Kirdase semtinde sabah saatlerinde düzenlediği operasyon sırasında ağır yaralanan Tümgeneral Nebil Ferac hayatını kaybetti. “Şehitlerin Kanlarına Vefa” haftası çerçevesinde 9 ilde gösteri düzenlendi ve halk sivil itaatsizliğe çağrıldı.

20 Eylül:

Mısır’da güvenlik güçlerinin başkent Kahire’nin batısındaki Kirdase’ye düzenlediği operasyonlarda  87 kişi gözaltına alındı. Mısır’ın 4 farklı kentinde “Gençler Devrimin Direği” adı altında düzenlenen darbe karşıtı gösterilerde çıkan çatışmalarda 35 kişi yaralandı. Kirdase’de düzenlenen operasyonda hayatını kaybeden Tümgeneral Nebil el-Ferac, askeri törenle son yolculuğuna uğurlandı.

22 Eylül:

Hürriyet ve Adalet Partisi Başkan Yardımcısı İsam el-Aryan, Mısır’daki öğrencilere “anlaşmazlıkları bir kenara bırakarak askeri darbeye karşı tek saf olma” çağrısında bulundu.

Mısır Başsavcılığı, başkent Kahire’nin batısındaki Kirdase bölgesine düzenlenen operasyonlarda gözaltına alınan 42 kişi hakkında tutuklama kararı verdi. Mısır Ordu Sözcüsü Ahmed Ali, Savunma Bakanı Sisi’nin cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmayı düşündüğü yönündeki iddiaları yalanladı. 

Mısır’da yeni öğretim yılının başlamasıyla öğrenciler, Eğitim ve Öğretim Bakanlığı’nın “siyasi eylemlerden uzak durulması” uyarısına rağmen sabah saatlerinden itibaren başta Kahire olmak üzere ülke genelinde gösteriler düzenledi. 

23 Eylül:

Mısır’da, Müslüman Kardeşler Derneği (İhvan) ve şubelerinin “faaliyetlerinin yasaklanması”na ve derneğe ait mal varlığına el konulmasına karar verildi.

25 Eylül:

Mısır’da bir grup, Savunma Bakanı Sisi’nin cumhurbaşkanı olması için imza kampanyası başlatırken, ordunun yönetime el koyması, yeni eğitim öğretim yılının başlamasının ardından öğrenci grupları tarafından organize edilen gösterilerle ülke genelinde protesto edildi.

Darbe karşıtı öğrenciler ile geçici yönetimi destekleyen gruplar arasında, taşlar ve sopaların kullanıldığı çatışmalar meydana geldi, çok sayıda kişi yaralandı.

27 Eylül:

Mısır genelinde cuma namazı sonrası darbe karşıtı gösteriler hız kesmeden devam etti. Kahire’de Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Rabiatul Adeviyye Meydanı’na doğru ilerleyen kalabalık gruplar, Mursi’nin görevine dönmesini talep eden sloganlar attı. Güvenlik güçleri, göstericilerin meydana ve saraya ulaşımını engellemek için önlemlerini artırdı.

28 Eylül:

Mısır’da tutuklu bulunan Türk vatandaşı tekstil işçisi Reşat Öztürk (46), Süveyş’teki Ataka Hapishanesi’nden, başkent Kahire’deki Tora Hapishanesine nakledildi. 

Mısır güvenlik güçleri, çeşitli kentlerde düzenlediği operasyonlarda, İhvan’a mensup 6 kişiyi gözaltına aldı. Mısır’da günde yaklaşık 1,3 milyon kişinin ulaşımını sağlayan tren seferleri, 45 günün ardından kısmen hizmete başladı. 

29 Eylül:

Mısır Dışişleri Bakanlığı, Tunus Büyükelçisi Muşrife’yi “istişarelerde bulunmak üzere” geri çağırdığını duyurdu. Mısır güvenlik güçleri, çeşitli kentlerde düzenlediği operasyonlarda, İhvan mensubu 6 kişiyi gözaltına aldı. Mısır’da darbe karşıtı gösterilerin en önemli merkezlerinden Giza kentindeki El-Nahda Meydanı, trafiğe açıldı.

Mısır’da üniversite öğrencileri, resmi makamların “siyasi eylemlerden uzak durulması” uyarısına rağmen darbe karşıtı gösteri düzenlemeyi sürdürdü.

30 Eylül:

Kahire Temyiz Mahkemesi, eski Başbakan Hişam Kandil’e verilen 1 yıl hapis cezasını onadı.

Ezher öğrencileri, askeri darbeye destek veren Ezher Şeyhi Tayyib’in görevden alınması için eylem yaptı.

Mısır’da güvenlik güçleri, İhvan üyesi 7 kişiyi, “halkı şiddete teşvik” suçlamasıyla gözaltına aldı.

1 Ekim: 

Mısır güvenlik güçleri, Eş-Şarkıyye ve Beni Suveyf illerinde Müslüman Kardeşler Teşkilatı’na mensup 6 kişiyi gözaltına aldı.

Mısır’da “ajanlık” suçlamasıyla tutuklanan Türk vatandaşı Reşat Öztürk’ün cezaevinde kalma süresi 4. kez uzatıldı. Adli kaynaklardan alınan bilgiye göre, Kahire’deki Tora Cezaevi’nde tutulan Öztürk’e, götürüldüğü Süveyş Başsavcılığında, hakkında 15 gün daha ihtiyati tutukluluk kararı verildiği tebliğ edildi.

2 Ekim:

Avrupa Birliği (AB) Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, temaslarda bulunmak 3 Temmuz’daki darbeden bu yana 3. kez Mısır’a geldi. 

 

Mısır’da laik, sol ve liberal eğilimli partileri bünyesinde barındıran ve cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin iktidardan uzaklaştırıldığı darbe sürecinin önemli aktörleri arasında yer alan Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin (UKC), cumhurbaşkanlığı seçiminde “askeri geçmişi olan bir adaya destek verebileceği” bildirildi.

Devlet kadrolarında İhvan’a yakın oldukları belirtilen kadroların tasfiyesi devam etti. Mısır Vakıflar Bakanı Muhammed Muhtar Cuma, İslami İşler Yüksek Konseyi’ne bağlı komisyonlarda düzenleme yaparak, İhvan mensubu 2 kişinin görevlerine son verdi.

3 Ekim:

Mısır’daki temasları çerçevesinde geçici Cumhurbaşkanı Mansur, Savunma Bakanı Sisi, Dışişleri Bakanı Nebil Fehmi, Anayasa Değişiklik Komitesi Başkanı Amr Musa, Ezher Şeyhi Tayyib ve diğer yetkililer ile bir araya gelen Ashton ülkeden ayrıldı.

Bahreyn Kralı Hamad bin İsa Al Halife, Mısır’ın başkenti Kahire’de geçici cumhurbaşkanı Adli Mansur ile bir araya geldi. 

Öte yandan Savunma Bakanı Sisi’nin darbeyi, geçen aralık ayında planladığını ortaya koyan görüntüler ortaya çıktı.

4 Ekim:

Mısır’ın farklı kentlerinde darbe karşıtı gösteriler düzenlendi. Hastane kaynakları, “Devrimin Başkenti Kahire” adı altında düzenlenen gösterilere darbe yanlıları ve güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu çıkan olaylarda 7 kişinin öldüğünü, en az 40 kişinin yaralandığını bildirdi.

5 Ekim:

Darbe karşıtları, Mısır’ın 1973 yılında İsrail’e karşı kazandığı zaferin yıldönümünün kutlanacağı yarın, Tahrir Meydanı’nda geniş çaplı gösterilere hazırlanırken, Mısır ordusu da bölgede güvenlik önlemlerini artırdı.  Ordu birlikleri, Tahrir Meydanı girişlerine çok sayıda zırhlı araç konuşlandırdı ve dikenli tellerle barikat kurdu. Öte yandan Mısır Başsavcılığı, dün başkent Kahire’deki Tahrir Meydanı çevresinde meydana gelen olaylar sırasında gözaltına alınan 20 kişi hakkında soruşturma başlattı. 

AA