Türkiye-Afrika Ortaklığı Bakanlar Düzeyinde Gözden Geçirme Konferansı’na katıldı. Burada Zaman’ın sorularını cevaplayan Esono, Afrika’nın, içinde bulunduğu sorunlardan eğitimle kurtulacağına dikkat çekti. Kıtanın birçok ülkesinde eğitim veren Türk okullarının sayısının artmasını isteyen Esono, sebebini şöyle açıkladı: "Avrupa elçiliklerini kapatırken Türkiye, Afrika’ya okul açtı. Halkımıza nasıl balık tutacağını öğretti. Bizim şu an bu okullara olan ihtiyacımız daha çok arttı. Bir ülkede olması artık bizi mutlu etmiyor. O ülkenin her şehrinde okul açılmasını istiyoruz."
Eustaquio Nseng Esono, Türk okullarının Afrika’nın birçok ülkesinde faaliyet göstermesinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek bu okulların sayısının az olmasından dolayı üzüntü duyduğunu söyledi. Geçirdikleri sıkıntılı dönemlerde AB’nin elçiliklerini kapatıp Afrika’yı kaderine mahkûm ettiğini hatırlatan Gineli bakan, zor günlerinde Türk okullarının gayretli çalışmalarının ise Türklerin, ne kadar samimi insanlar olduğunu gösterdiğini ifade etti.
TÜRKİYE İLE ORTAKLIĞIMIZ BAKİ
Türk halkının, kuraklık ve açlığın pençesindeki Somali konusunda ortaya koyduğu hassasiyeti hiç unutmayacaklarını anlatan Gineli bakan, "Yapılan yardımlara sadece bir teşekkür ile cevap vermek yeterli değil bizim için. Ayrıca sadece alan taraf değil, veren taraf da olmak istiyoruz." diye konuştu. Türkiye ile ortaklıklarının baki olacağını söyleyen Esono, bölgenin ilk defa gerçekten bir ülkeye güven duyduğunu anlattı. Avrupalıların daha çok ekonomik çıkarlarla Afrika kıtasına ilgi gösterdiğini anlatan bakan şöyle konuştu: "Fransızlar, İngilizler, İspanyol ve Almanlar tarafından yıllarca sömürüldük. Batılılar bizden hep aldı ve sonra Afrika halkını kaderine mahkûm etti. Oysaki Afrika çok zengin bir kıta ancak bu kaynaklarını kendisi için kullanmasına fırsat verilmedi."
Afrika Birliği dönem başkanı, bölgedeki sömürgecilik faaliyetlerine en erken başlayan Fransa’nın da, en çok sömürge payına sahip olan İngiltere’nin de kıtanın içine düştüğü durumdan çıkmasına yardımcı olmadığını aktardı. Bölge halkının artık bu ülkelerle ortaklık yapmak istemediğini kaydeden Esono, Batı’nın bölgedeki iç çatışmaların da kaynağı olduğu görüşünde. Gineli bakan, "Batı ile yaptığımız ortaklıklar çok kötü sonuçlar doğurdu. 50 yıl sonra geriye dönüp baktığımızda Afrika’nın giderek yok olduğunu gördük. Biz Batı’ya artık güvenmiyoruz." dedi. Türkiye ile gerçekleştirdikleri ortaklığın aradan kısa bir süre geçmesine rağmen çok olumlu sonuçlar verdiğini aktaran Gineli bakan, 2012’de tarım, ticaret ve bankacılık alanındaki çalışmalara ağırlık vereceklerini kaydetti.
Türkiye’nin AB sürecini değerlendiren bakan, "Türkiye; Avrupa, Asya, Ortadoğu ve şimdi de Afrika’da önemli bir aktör oldu. AB’nin Türkiye’ye ihtiyacı var. AB, yakın bir gelecekte Türkiye’nin kapısını kendisi çalacak." yorumunu yaptı. Türkiye son 2,5 sene içinde Afrika’da 14 yeni büyükelçilik açarak toplam sayıyı 27’ye çıkardı. Seneye ise 6 tane daha sefaret açılacak.