Milyon dolarlık sığınmacı pastası

Olaylar
Aljazeera Türk’ün haberine göre Kuzey Ege’nin ünlü tatil beldesi Çanakkale’nin Ayvacık kıyılarında tatil sezonu çoktan bitti. Ancak, yazlıkçılar ve tatilciler gidince ıssızlığa bürün...
EMOJİLE

Aljazeera Türk’ün haberine göre Kuzey Ege’nin ünlü tatil beldesi Çanakkale’nin Ayvacık kıyılarında tatil sezonu çoktan bitti. Ancak, yazlıkçılar ve tatilciler gidince ıssızlığa bürünen Assos kıyıları bu yıl alışılmışın dışında bir hareketliliğe tanıklık ediyor. Çoğunluğu Suriyeli olmak üzere, Irak, Afganistan ve diğer istikrarsız bölgelerden gelen sığınmacılara hemen her yerde rastlamak mümkün. Bölgeye yönelen mülteci trafiğini organize eden ve çoğunlukla il dışından gelen kaçakçıların bu sayede kazandıkları para milyon dolarları buluyor.

Sığınmacılardan aldığımız bilgilere göre kaçakçılar, kendilerini Midilli adasına geçirmek karşılığında, adam başı 800 euro ile 1300 Amerikan Doları gibi rakamlara varan paralar alıyor. Kaçakçılar çoğu kez ‘aç gözlülük edip’ bu sayıyı zorlasa da, şişme botlar ortalama 35 kişi alıyor. Her gün bir botun yola çıktığını var sayarsak bu, günde 45 bin dolar ediyor. Yazın başından bu yana 100 gün boyunca karşıya günde bir bot geçtiğini düşündüğümüzde de dört buçuk milyon dolar gibi bir para ediyor.

Al Jazeera Türk ekibinin bölgede bulunduğu Ekim ayının son haftasında günde on ile yirmi şişme bot Yunan sularına doğru denize açılıyordu.

‘Koylar parsellendi’

Yerli halka göre, Ayvacık ilçesinin Midilli adasına bakan 20 kilometrelik sahil şeridi boyunca her koyda farklı bir kaçakçı grubu çalışıyor. Doğuda Kadırga burnundan, Batıda Kabakale Limanı’na kadar her yer paylaşılmış durumda. Gece boyunca farklı noktalarda tutulan sığınmacılar, günün ağırmasıyla birlikte, binek araba konvoyları ile sahile taşınıyor. Her çete farklı bir ilden geliyor ve sahilin belli bir bölümümü kullanıyor. İzmir (35) plakalı araba konvoyu bir koya sığınmacı taşırken, Balıkesir (10) plakalı araba konvoyu ayrı bir koya gidiyor, İstanbul (34) plakalılar ayrı… Köylüler bu trafikten şikayetçi:

“Kaçakçılar fazla dikkat çekmemek için küçük arabalarla geliyorlar. Konvoy halinde ve hızlı bir şekilde geçiyorlar. Köy yollarında hem bizim hem de hayvanlarımızın güvenliğini tehdit ediyorlar. İşin garip yanı jandarma bunlara karşı önlem almıyor. Yol ağzında çevirme olsa kimse sahile gelemeyecek. Buranın tek yolu var. Onca botu ve motoru sırtlarında getiremezler”.

Ancak kaçakçılar tek bir yöntem kullanmıyor. Bazı gruplar sığınmacıları otobüsle ana yola kadar getirip, sahile kadar yürütüyor. Bot, motor ve can yeleklerini kaçakçılar arabalarla sonradan sahile indiriyor.

Bazı kaçakçılar, getirdikleri sığınmacılarıları gece denize indiriyor. Botu kullanan kişiye Midilli’nin kuzey kıyısındaki iki deniz fenerinden birine doğru gönderiyorlar. Gece karanlığı, zaten riskli olan yolculuğu daha da zorlu hale getiriyor. 

Köylüler kaçakçılardan korkuyor

Yaz başından beri Ayvacık sahilinde devam eden yasa dışı insan kaçakçılığını yürütenler zaman zaman bölgedeki halkla karşı karşıya geliyor. Tarlasındaki zeytinleri toplarken bulduğumuz bir köylü, tehlikeyi şöyle anlatıyor:

“Kendi tarlamıza giremez olduk. Kadınları gönderirken başlarında geliyoruz. Arabamda av tüfeğim var. Çünkü kaçakçılar ile bir iki kere atıştık. Ellerinde satır ve bıçak var. Bize gözdağı vermek için zaman zaman bellerinde tabanca ile yürüyorlar. Kendi aralarında da çekişme var. Bölgelerine girmek veya oradan birkaç sefer bot çıkartmak isteyen başka grup çıkarsa kavga ediyorlar. Gene silahlar çekiliyor. Bazen geceleri, zeytinliklerden silah sesi de duyuyoruz”.

Bazı kaçakçı grupları bölgedeki turistik tesislerle veya yerel halkla ortak çalışıyor. Çanakkale plakalı (17) kamyonetlerin sığınmacıları kıyıya taşıdığını, bazı sığınmacı gruplarının günlerce sahildeki turistik tesislerde kaldığını gördük. Koşullar uygun olduğunda hemen o tesislerin önünde botlar hazırlanıyor ve yola çıkılıyor. Sığınmacıların bıraktığı çöpler o kadar çok oluyor ki tesistekiler onları yakıyor. Sahilde duman görüyorsanız bilin ki orada sığınmacı var. 

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komüserliği (UNHCR) verilerine göre (22 Ekim 2015) Türkiye’den deniz yoluyla Yunanistan’a geçen sığınmacıların sayısı 537 bin 688 kişi. Bunların yüzde 67’sini Suriyeli sığınmacılar oluşturuyor. Geçiş yapan sığınmcıların yüzde 20’si çocuk, 14’ü kadın ve 65’i erkek olarak kayıtlara geçti. Temmuz ayında artan sığınmacı trafiği Eylül ayında aylık 150 bin kişiye ulaşarak rekor kırdı. Deniz yoluyla gelenlerin 3 bin 150’si ölü veya kayıp olarak tescile edildi. Yunanistan’ın Midilli adası en çok yasa dışı göçmenin ayak bastığı ada olarak öne çıkıyor.