Irak’ın işgali ABD’nin 11 Eylül saldırılarının ardından Saddam Hüseyin’in kitle imha silahları ürettiği iddiasıyla gerçekleşti. Sonradan yalan olduğu ortaya çıkan bu iddialarla ABD öncülüğünde 20 Mart 2003 günü Irak’a hava harekatı başladı. Hemen ertesi gün de Amerikan ve İngiliz kuvvetleri Kuveyt’ten Irak’a girdi.
9 Nisan 2003 iseABD güçleri Bağdat’ın merkezine girdi. Bir sonraki gün, ABD güçleri Kürt gerillalar ile birlikte Kerkük ve Musul’un kontrolünü ele geçirdi. Başkent Bağdat ve önemli şehirlerde geniş çaplı yağmalama olayları meydana geldi. Bağdat’ın işgalinin ardından da, ülkede ABD güçlerine karşı İslami muhalefetin direnişi gözlendi. İşgal süresince, özellikle Ebu Gureyb hapishanesinde ABD askerleri tarafından gerçekleştirilen işkencelerin görüntüleri hafızalara kazındı. İşgal sırasında yaşanan kanlı anlar, özellikle de sivillerin bir bilgisayar oyunundaymışcasına avlanması da unutulmayan görüntüler arasına girdi.
Tüm bu yaşananlarla birlikte işgalin ardından 2008 rakamlarına göre, 2 milyondan fazla Iraklı hayatını kaybetti, milyonlarca insan mülteci konumuna düştü, çocuklar yetim, kadınlar ise dul kaldı.
Irak’ı yeniden şekillendiren ABD, artık bu ülkedeki işini bitirdi ve çekiliyor. Savaşı resmen sona erdirmek için bugün Irak’ın başkenti Bağdat’a gelen Panetta, başkentteki en büyük Amerikan üssünde yapılan törende, savaşı resmen bitirdi.
ABD’nin Irak’taki varlığını sona erdirdiğine işaret eden törende, savaşın bitmesini temsilen Amerikan askeri bayrağı gönderden indirildi.
İŞTE IRAK SAVAŞININ BİLANÇOSU
Bugüne kadar Irak’ın işgaline yönelik en kapsamlı çalışmayı 2008 yılında İnsani Yardım Derneği adına Ahmet Emin Dağ yaptı. Rapora göre, çatışmaların nispeten azaldığı 2008 yılı verilerine göre ülkede, 2 milyon insan hayatını kaybetti, 5 milyon çocuk yetim, 1 milyon kadın dul kaldı.
Raporda, 2003 işgalinden beri ülkede yaşanan durumu çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyordu. Raporda yer alan rakamlar, Amerikan işgalinin Irak halkı için kaos, çatışma, ölüm, acı ve göz yaşından başka bir şey getirmediğini gösteriyor.
Rapora göre ambargo ve işgal sebebiyle 2 milyon Iraklı hayatını kaybetti. İşgalin başladığı 2003 yılından bu yana her gün ortalama 400 çocuk yetim, 80 kadın da dul kaldığı, halen ülkede 5 milyonu aşkın yetim çocuk ve 1 milyonun üzerinde dul Iraklının bulunduğu ifade ediliyordu.
Irak halkının yüzde 75’i fakirlik sınırında bulunuyordu. 6 milyondan fazla insan açlık sorunu çekiyor. Yani her 4 Iraklıdan 1’i aç. Okul çağındaki her 5 çocuktan sadece 1’inin okula gidebildiği ülkede işgal sonrası yaşanan şiddet sebebiyle 800 bin çocuk okulunu terk etti. Çocukların yüzde 15’i ailesinin geçimi için çalışmak zorunda.
Savaşın başlangıcından bugüne ölenlerin yüzde 75’ini siviller, yüzde 20’sini Iraklı polisler, yüzde 5’ini ise Irak’ta bulunan yabancı askerler oluşturuyor.
10 bin kişiye 6 doktorun düştüğü Irak’ta canlı doğan her 1000 çocuktan 107’si doktor ve hastane sayısının yetersizliği sebebiyle ölüyor. Ülkedeki 34 bin doktordan 2 bini öldürülürken, 20 bini ülkeyi terk etti.
Ülkede 500’den fazla akademisyen ve eğitimci öldürüldü. Elektrik yetersizliği sebebiyle Irak’ta halen 15 milyon insan karanlıkta yaşıyor ve bugün için de bu durumda bir değişiklik söz konusu değil. Irak, 6 milyonu aşkın göçmenle, dünyada en çok mültecisi olan ikinci ülke.
ABD’NİN KAYBI NE KADAR?
Irak’ta savaşın başladığı 2003’ten sonra bir dönem 170 bini bulan Amerikan askeri sayısı şu anda 4000’e geriledi. Bu askerler de yılsonuna kadar Irak’tan çekilecek.
Savaşın başından bu yana Irak’ta 4500 Amerikan askeri hayatını kaybetti, 32 bin asker yaralandı. ABD’ye bu savaş 800 milyar dolardan fazlaya mal oldu.