ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in iktidarda kalmasının barışı neredeyse imkansız hale getirdiğini, bu konuda çok sayıda ülkenin, Avrupa’nın büyük bölümünün, Rusya ve İran’dan farklı düşündüğünü söyledi.
Kerry, Viyana’da ABD, Rusya, Türkiye ve Suudi Arabistan dışişleri bakanlarının yaptığı Suriye konulu toplantıdan sonra, ABD’li basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Esed’in iktidardan gitmesi konusunda Rusya ile görüş ayrılıklarını aşamadıklarını belirtti.
Rusya ve İran’ın, Esed’i bir istikrar unsuru olarak gördüklerini ve desteklediklerini kaydeden Kerry, “ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, Katar, Ürdün, Mısır, İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya, Avrupa’nın büyük bölümü, yüzlerce değilse bile düzinelerce ülke, Esed’in barış için olanaksız bir dinamik yarattığını görüyor. Esed iktidarda oldukça, isteseniz de barış yapamazsanız. Dolayısıyla bunun açıkça, siyasi bir süreçle çözülmesi gerekiyor” diye konuştu.
Gelecek hafta yeni toplantı
Kerry, dörtlü görüşmede bazı konularda görüş ayrılıklarını gideremediklerini, buna rağmen siyasi çözüm için görüşmeleri gelecek hafta cuma günü daha fazla sayıda ülkenin katılımıyla sürdürmek istediklerini dile getirdi.
Viyana’da yapılan görüşmede, siyasi çözüme dönük bazı yeni fikirlerin ele alındığını, bunlar çerçevesinde tarafların çeşitli kesimlerle görüşmeler yapacağını belirten Kerry, öngörülen toplantının birkaç gün gecikmeyle gerçekleşebileceğini sözlerine ekledi.
İran’a davet beklenmiyor
Kerry, toplantıya davet edilecek ülkeler arasında, Rusya’nın siyasi çözüm görüşmelerine katılmasını istediği ancak Suudi Arabistan’ın itiraz ettiği İran’ın bulunup bulunmadığı sorusuna, “Şu an için İran masada değil. Belki İran ile de konuşacağımız an gelecek ancak şu an bu noktada değiliz” yanıtını verdi.
John Kerry, cuma günü yapılması planlanan toplantıya davet edilebilecek ülkeleri, Suriye’de çözüme katkıda bulunabileceğini söylediği Fransa, İngiltere, Almanya, İtalya ve bölge ülkeleri Katar ve Ürdün olarak sıraladı.
Rusya’nın operasyonlarına tepki
ABD yönetiminin, Rusya’nın DAEŞ’e karşı harekete geçmesini memnuniyetle karşıladığını söyleyen Kerry, diğer meşru muhalefet gruplarını hedef alan operasyonları ise eleştirdi.
ABD Dışişleri Bakanı, “Eğer Rusya bu mücadeleye katılmak isterse, yapıcı rolü memnuniyetle karşılarız. Ancak ılımlı muhalefeti hedef almak DAEŞ’e zarar vermez. Bu Esed’in Suriye halkına daha kolay zulmetmesini sağlar, aşırılığı besleyen mezhepsel gerilimleri körükler, daha fazla savaşçının, özellikle de yabancı savaşçının DAEŞ’e katılmasını beraberinde getirir” ifadesini kullandı.
İran’ın tepkisi
İran’ın resmi ajansı İRNA’nın haberine göre, ABD, Rusya, Türkiye ve Suudi Arabistan dışişleri bakanlarının, Suriye’deki iç savaşa siyasi çözüm bulma çabaları çerçevesinde Viyana’da bir araya geldikleri toplantının ardından İran adına ilk açıklamayı yapan İran Dışişleri Bakanı Yardımcısı Emir Hüseyin Abdullahiyan oldu.
Abdullahiyan, Suriye sorununun siyasi yollarla çözülmesi gerektiğini belirterek, “Suriye’nin komşularının sınırlarını kontrol etmeleri, atılması gereken en gerekli adımdır. Herkes Suriye’deki siyasi sürece destek vermeli ve Suriye hakkında en nihayetinde Suriye halkı karar vermelidir” diye konuştu.