Doktorların sultanı (Avicenna) olarak bilinen İbn-i Sina kimdir? İbn-i Sina kısaca hayatı… İbn-i Sina biyografi… İbn-i Sina’nın çalışmaları…
İbn-i Sina İslam aleminde yetişmiş meşhur filozof ve tıp alimidir. 980 senesinde Buhara yakınlarında doğmuştur. On yaşında Kur’an’ı ezberlemiştir. Pek çok ilim dalında bıkmak usanmak bilmeden kendini çalışmaya adamıştır. İbn-i Sina hala Avrupa ansiklopedilerinde “doktorların sultanı” olarak anılmaktadır.
İbn-i Sina günümüz Özbekistan’ında yer alan Buhara yakınlarındaki Afşana kentinde doğdu. Buhara’da çok iyi bir eğitim aldı. Olağanüstü hafızası ve zekası da bu konuda ona çok yardımcı oldu. On dört yaşına geldiğinde öğretmenlerini geçmeye başlamıştı. On altı yaşında tıbba döndü ve bu konudaki bilgileri öğrenmekle kalmayıp yeni tedaviler de geliştirdi. On dokuz yaşında doktor unvanı elde etti ve ücret almaksızın hastaları tedaviye başladı. İbn-i Sina ilk olarak 997 yılında tehlikeli bir hastalıktan kurtardığı Emir’in yanında çalışmaya başladı. En önemli ödülü Samanilerin resmi kütüphanesinden dilediğince yararlanmak oldu.
İbn-i Sina vefatına on ila on iki yıl kala İsfahan’da Ebu Cafer’in hizmetine geçti. Burada doktor, bilim danışmanı olarak çalıştı ve hatta savaşlara bile katıldı. Bu yıllarda edebiyat ve filoloji çalışmaya başladı. Bir Hemedan Seferi sırasında şiddetli bir kolik hastalığına yakalandı. Güçlükle ayakta duruyordu. Hemedan’a vardığında önerilen tedavileri uygulamadı ve kendini kadere teslim etti. Ölüm yatağında mallarını yoksullara bağışladı, kölelerini azat etti ve son gününe dek üç günde bir Kur’an okudu. 1037 Haziranında Ramazan ayında 57 yaşında öldü. Kabri Hemedan’dadır.
İbn-i Sina’nın elimizdeki yazılarının 150 tanesi felsefe, 40 tanesi de tıp üzerinedir.
Eserlerin en ünlüleri felsefe ve fen konularını içeren çok geniş bir çalışma olan Kitâbu’ş-Şifa (İyileştirme Kitabı) ile El-Kanun fi’t- Tıp’dır (Tıbbın Kanunu). El-Kanun fi’t, Tıp Ortaçağ üniversitelerinde okutulmuştur. Hatta bu eser Montpellier ve Louvain’de 1650 yılına kadar ders kitabı olmuştur.
İbn-i Sina, batıda AVİCENNA adıyla tanınır.
İbn-i Sina, İslam’ın Altın Çağı olarak bilinen ve Yunanca, Farsça ve Hintçe’den eserlerin çevirilerinin yapıldığı, yoğun bir şekilde incelendiği dönemde önemli çalışmalar gerçekleştirdi. Horasan ve Orta Asya’daki Samani Hanedanı ve Batı İran ile Irak topraklarındaki Büveyhiler bilimsel ve kültürel ilerlemeye çok uygun bir ortam hazırlamışlardı. Bu ortamda Kur’an ve Hadis çalışmaları çok ilerlemişti.
İbn-i Sina; mantık, felsefe, psikoloji, doğa bilimleri, jeoloji, botanik, zooloji, coğrafya, fizik metafizik gibi alanlarda çalıştı. Sıkıntılarla dolu bir hayat yaşamasına rağmen 270 adet eser verdi. Onun en büyük hizmetlerinin tıp alanında olduğundan şüphe yoktur. İbn-i Sina ilk defa kanın besin taşıyan bir sıvı olduğunu keşfetti. Kalbin kapakçık ve karıncık sistemlerini keşfetti. Onun şeker hastalığı ile ilgili yaptığı açıklamaların benzeri aradan ancak 700 yıl geçtikten sonra Avrupa’da yapılabilmiştir. Enfeksiyonel beyin iltihabını ilk defa o belirledi. Menenjit hastalığının teşhisini mükemmel açıklıkta yaptı. Yarayı cerahatsız tedavi etme yöntemini ortaya koyan İbn-i Sina idi. Genetik hastalıkların yaratılıştan olabileceğini, bunun organ üzerindeki şekil, fonksiyon bozuklukları ile kendisini gösterebileceğini tarif etti.
İbn-i Sina ilaçla tedavi yöntemlerinin psikolojik tedavi ile desteklenmesi gerektiğini söylemiştir. Ayrıca koruyucu hekimlik ve ilaç bilimleri konusunda da uzmandı.
İbn-i Sina jeoloji alanında da çalışmıştır. Elde ettiği buluşlar asrının çok ötesinde idi. Tabiatta gerçekleşen her olayı Allah’a dayandırmaktadır. Ancak her şeyin sebebini bulup izahını yapmaya çalışmaktadır. Çok geniş sahada bilimsel çalışmalar yapan bu deha Müslüman alim tam anlamı ile komple bir ilim insanı idi.