Google’ın CEO’su Eric Schmidt geçtiğimiz haftalarda yeni kitabının tanıtımı için İngiltere’deydi. Schmidt’in şirketinin Tevratvari bir sloganı olduğu (Kötülük yapmayacaksın) hepimizin malumu. O slogandan yola çıkarak BBC’deki bir programda kendisine “Peki bu cesur yeni dünya gerçekten de başımıza hiçbir bela açmayacak mı?” sorusu yöneltildiğinde Schmidt ufukta tehlike alametleri gördüğünü söyledi, hatta tehlikenin ismini bile koydu.
Üç boyutlu yazıcılar ve bu cihazların birkaç saatte ‘basabildiği’ ateşli silahlar. 10 bin doların altına düşen fiyatları, kendilerine yüklenen mühendislik çizimini fiziksel olarak yaratma güçleriyle üç boyutlu yazıcılar teknoloji aleminin son dönemdeki en büyük yıldızları haline geldi.
“Takı, iPod çantası, cetvel istiyorum,” diyorsun basıyor, Alaaddin’in sihirli lambasındaki cin misali çizimleri, fikirleri, hayalleri maddeye çeviriyor. Lakin insanın her hayali, her fikri iyi olacak diye bir şey yok. Geçenlerde bir Amerikalı çıktı, evine eşya, çocuğuna oyuncak gibi şeyler yerine üç boyutlu yazıcıya “Bana silah yap,” demenin bir yolunu buldu. Hazırladığı ateşli silah modeli internette peynir ekmek gibi kapışıldı, Amerikan hükümeti silah yasasını gerekçe gösterip internette dolanan modeli yok etmeye çalıştığında ise iş işten geçmişti. Geçmiş olsun: Dünyadaki 10 binlerce üç boyutlu yazıcı sahibi ve kullanıma hazır ateşli silahlar arasında yalnızca ‘yazdır’ tuşu duruyor artık.
Hikayemizin kahramanının adı Cody Wilson. Wilson 1988 doğumlu. Silahşörlerin başkenti Texas’ta ikamet etmekte. Hukuk öğrencisi. Siyasi görüşleri mi? Proudhoncu bir anarşist olduğunu söylüyor. Farkındayım: Arkadaşınki garip bir karışım. Şayet son zamanlarda 25 yaşında Proudhoncu bir hukukçunun herkesin silah sahibi olmasını sağlaması kadar garip bir durumla karşılaştıysanız, Allah aşkına bana da haber verin. Wilson silahına Liberator, yani ‘Özgürleştirici’ adını koymuş (tuhaflıklar devam ediyor).
Buluşunun ilham kaynağı, Nazilere karşı ayaklanma başlatan Fransız direnişçilerin kullandığı hafif, kolayca gizlenebilen silahlar. Devleti mutlak kötü olarak gördüğü için Wilson, bireyin iktidar karşısında kuvvetli olmasını istiyor. Silahla ne yapacağına karar vermek ise kişinin kendisine kalmış. Silahlanma devletin asla kontrol altına almaması, yasaklamaması gereken bir özgürlük Wilson’a göre. Stratasys Dimension SST model üç boyutlu yazıcının ikinci el fiyatı 8 bin dolar. Wilson’ın silahını dört saatte basıyor. Yalnızca tetik kısmını dışarıdan almanız gerek: Bu, iki dakikada temin edilebilecek bir parça olduğu için silah yapmanın önünde bir engel oluşturmuyor. Şu anda silahın iki sorunu var.
Arada teklemesi ve hedefi vuramaması. Keskin bir nişancının Liberator’la işi olmaz. En azından şimdilik. Lakin bu sorunlar, Wilson’ın keşfinin dünyayı değiştirme potansiyeli olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Prototip halindeki ismi Wiki Weapon olan Liberator’a dair havadisler internette yayınlanmaya başladığında Wired dergisi Wilson’ı ‘Dünyadaki en tehlikeli 15 kişiden biri’ seçti. Wired’ın Aralık 2012 sayısında Liberator “Yalnızca silahlara bakışımızı değiştirmekle kalmayacak, onları yapma biçimimizi de değiştirecek,” bir buluş olarak takdim edildi.
Silah Şiddetine Dur De Koalisyonu ise bunun devletlere karşı isyanı teşvik eden yasadışı bir girişim olduğunu söylüyor. Uzun lafın kısası, Wilson’ın icadı ifade özgürlüğü ve devletin bu özgürlüğü kısıtlama hakkına dair bir tartışmanın fitilini ateşlemiş durumda. Geçenlerde (yine bir BBC programında) Wilson buluşunu savunuyordu. Adeta Sartre edasıyla kişinin özgür olduğunu, asıl özgürlüğün seçim yapma özgürlüğü olduğunu söyleyerek. Programa bir kadın bağlandı telefonla. Çocuğu silahlı saldırıda ölmüş bir anne. Wilson, Silahların masum insanları korumaya da yaradığını söylerken, üç boyutlu yazıcının bastığı şeyin gerçek olduğunu idrak etmemiş olabilirdi pekala. Liberator’un bir geleceğinin olup olmayacağı muallakta belki, ama avukatlık yapmaya başladığında karşısına kendi icadı silahla suç işleyen bir müvekkil çıkarsa Wilson’ın şu anki özgüveni biraz sarsılabilir.
Sabah