Son günlerde özellikle YGS’deki iddialarla en çok kullanılan kelimelerden biri haline gelen ve bir çok kişiyi çeşitli açılardan sıkıntıya sokan ‘şifreler’, hayatın hemen her alanında karşımıza çıkıyor.
Günlük hayatın vazgeçilmezleri olan kredi kartı, banka kartı, cep telefonu, internet bankacılığı, bilgisayar, sosyal paylaşım siteleri, e-posta gibi bir çok aracı kullanabilmek için zorunlu olan şifreler, güvenlik için faydalı olsa da ezberleme zorluğu açısından insanları adeta çileden çıkarıyor.
Son yıllarda teknolojinin ‘baş döndürücü’ hızla gelişimiyle insanların hayatlarına dahil olan bu araçlar, bir çok açıdan hayatı kolaylaştırırken, çoğu zaman da kullanım için gerekli şifrelerin ezberlenmesi, akılda tutulması bakımından sıkıntı yaratıyor. Söz konusu araçları sorunsuz kullanabilmek için yaklaşık 8-10 farklı şifrenin ezberlenmesi gerekiyor.
Bazı araçlarda yalnızca şifre ezberlemek yeterli olurken, bazılarında ‘kullanıcı adı’ da belirlenmesi gerekiyor. Resmi kurumlar da dahil olmak üzere bir çok kuruluşun, muhataplarının işlemlerini yapmaları için web sitelerine yönlendirmeleri, hem kolaylık, hem zorluk içeriyor. İnternet üzerinden yapılan bu işlemlerde bir sorun çıkması halinde çoğu kez bir yetkiliye dert anlatmak neredeyse imkansız oluyor.
Sosyal paylaşım siteleri, e-posta hesapları ile anlık mesajlaşma programlarında belirlenen şifrelerin unutulması veya başkasının eline geçmesi durumunda da kullanıcılar neredeyse tazmini mümkün olmayan zararlara uğrayabiliyor.
Kullanımı gittikçe yaygınlaşan ve güvenlik önlemlerinin üst düzeyde tutulduğu internet bankacılığında ise şifre ve kullanıcı adı belirlemek de yetmiyor. Çoğu banka çeşitli isimler vererek sistemine ekstra bir güvenlik aşaması daha koyuyor. Bununla da yetinmeyen bir çok banka, ‘tek kullanımlık şifre’ gibi uygulamalarla kullanıcının cep telefonuna SMS gönderiyor. İnternet bankacılığında ayrıca neredeyse her banka, şifrelerin her ay değiştirilmesini zorunlu kılıyor.
Tüketicilerin en çok şikayet ettiği konuların başında ise söz konusu araçlarda kullanılan şifrelerde bir standart olmaması geliyor. Bazen sadece rakam, bazen harf ve rakam kullanılırken, kimi 4, kimi 5, kimi 6-8 haneli olması zorunlu tutulan şifreler, zihinleri bir hayli zorluyor.
‘TÜKETİCİ MAĞDUR OLUYOR’
Konuya ilişkin AA muhabirine açıklama yapan Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Sıtkı Yılmaz, tüketicinin çok sayıda şifre ezberlemek zorunda kalmaktan mağdur olduğunu savundu.
Toplumun teknoloji konusundaki eğitim düzeyinin yeterince iyi olmamasının da bu mağduriyette payı olduğunu dile getiren Yılmaz, teknolojinin getirdiği bu tür sorunların yine teknolojinin imkanlarıyla aşılabileceğini ifade etti.
Kendilerine de konuya ilişkin çok sayıda şikayetin geldiğini belirten Yılmaz, şu görüşleri dile getirdi:
‘Hayatımızın artık hemen her alanında kullandığımız şifreler, bize sorun değil kolaylık sağlamalı. Ortak bir akıl oluşturularak şifreleri basitleştiren, ortaklaştıran, merkezileştiren bir sistem kurulabilinir, ancak her kurum veya kuruluş kullandırdığı aracın güvenliğinden kendisi sorumlu olduğu için sorumluluk onlardadır. Burada önemli olan hem güvenlikten taviz verilmemesi, hem de tüketicinin mağdur edilmemesidir. Bunun için güvenlik seviyesi üst düzeyde olan, ancak tek bir şifre belirleyerek işlerimizi halledebileceğimiz ortak bir yapı kurulabilir.’
Yeni Şafak