Tıpta önemli bir aşama olarak nitelendirilen araştırmanın sonuçları ‘Cell’ adındaki dergide yayınlandı.
Kök hücreler, vücudun hasar gören organlarını tamir etmekte kullanılabiliyor. Ancak embriyodan kök hücre elde etmek eleştirilere neden oluyor. Buna karşı çıkanlar insan embriyoları ile deney yapmanın doğru olmadığı görüşünde. Halen, bağışlanan embriyolardan alınan kök hücrelerle görme güçlüğü çekenlerin tedavisine yönelik deneyler yapılıyor.
Ancak hastaların vücudu bu şekilde üretilen hücreleri reddedebiliyor. Kopyalama ise bu sorunu ortadan kaldırılıyor. İnsan embriyosu üretmekte, İngiltere’de 1996 yılında Dolly adlı koyunu kopyalamak için kullanılan yöntem uygulandı.
Bir yetişkinden alınan deri hücreleri, kendi DNA’sından arındırılmış bir insan yumurtasına yerleştirildi. Yumurtanın embriyoya dönüşmesi için elektrik verildi. Daha önce de Güney Koreli bilim adamı Hwang Woo-suk kopyalanmış insan hücrelerinden kök hücre ürettiğini öne sürmüş, ancak bulguları tahrif ettiği anlaşılmıştı. Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi ekibi ise döllenmiş yumurtanın peş peşe bölünerek uterus boşluğuna ulaştıktan sonraki ilk hâli olan blastosist evresinde embriyo üretmeyi başardı.
Sırada kopya bebekler mi var?
Araştırma bilim adamlarının insan kopyalayıp kopyalayamayacağını da gündeme getirdi. Zira araştırmacılar, ilk kez erken gelişim düzeyinde insan embriyosu üretti. Ancak beş günlük bir embriyo üretmek ile, bir kadının ilk kopya insanı dünyaya getirmesini sağlamak arasında büyük fark var. Bunun için embriyonun tüp bebek olarak vücuda yerleştirilmesi gerekiyor.
Ancak goril, orangutan, şempanze gibi primatlarda araştırmalar, doğum olmadan başarısızlığa uğradı. İngiltere Ulusal Tıp Araştırmaları Enstitüsü’nden Prof. Robin Lovell-Badge, "hayvanlarda güvenli bu olmayan yöntem, insanlarda da güvenli olmayacaktır. Bu yüzden böyle bir girişim yapılmamalı" diyor.
Ayrıca böyle bir uygulama, tedavi amaçlı hücre üretmek ile üreme amaçlı hücre kopyalamak arasında ayrım yapan İngiltere gibi ülkelerde yasak.
BBC Türkçe