Hacettepe Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, babaların yüzde 70‘i çocuğunun yaptığı hatayı anlaması için onunla konuşmayı tercih ediyor. Yüzde 30‘u ise, bağırma, küfür etme, şiddet uygulama gibi olumsuz davranışlarda bulunuyor. Çocukların babalarıyla paylaşımlarında ilk sıraları parka gitmek, birlikte çocuk programı seyretmek ve oyun oynama alıyor.
Çocuğun sağlıklı gelişimi için sadece anne bakımının ve eğitiminin yeterli olmadığını ifade eden uzmanlar, babanın da her aşamada etkin rol alması gerektiğini vurguluyor. Çocuk terbiyesinde yetişkinlerin doğru davranışlarda bulunmaları noktasında yapılan her türlü yayın ve uyarılara rağmen hâlâ birçok babanın çocuklarına karşı psikolojik ve fiziksel şiddet kullandığı ortaya çıktı.
Hacettepe Üniversitesi‘nin (HÜ) Ankara‘nın orta gelirli bir mahallesinde yaptığı araştırmada, babaların yüzde 70’inin çocuğunun hatasını anlaması için karşılıklı konuşma taraftarı olduğu, yüzde 30’unun ise bağırma, küfür etme, şiddet uygulama gibi davranışlara başvurduğu tespit edildi.
HÜ Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hilal Özcebe ve Dr. Burcu Küçük Biçer‘in koordinatörlüğünde, ailede babanın çocuk bakımındaki yerini ve sorumluluklarını belirlemek amacıyla bir araştırma yapıldı. Araştırma, Ankara’da birinci basamak sağlık kuruluşuna 2-5 Şubat 2010 tarihleri arasında, mesai saatleri içerisinde herhangi bir sebeple başvuran 0-10 yaş çocuk sahibi annelere yapılan anket yöntemi ile gerçekleştirildi. Ankette, babaların çocukların bakımı ve eğitimindeki rolü tespit edilmeye çalışıldı.
Araştırmanın verileri, 119 anneden yüz yüze anket toplanarak elde edildi. Araştırma sonucu, babaların yüzde 64’ünün çocuk eğitimi ve bakımı konusunda herhangi bir kaynaktan bilgi almadığını ortaya koydu. Araştırmaya katılan babaların yüzde 60’ını 35 yaşından küçük genç babaları oluştururken, babaların yüzde 62’si lise veya üniversite mezunu ve çocuk bakımı konusunda bilgi kaynağı olarak genellikle medyayı kullanıyor.
Eğitimli ebeveynler de çocuğuna kitap okumuyor
Araştırmada yer alan anne ve babaların yarısından fazlası lise ve üstü eğitim almış olmalarına rağmen, ailelerin yüzde 40’ı gece uyumadan önce çocuklarına masal okumuyor. Araştırma içinde yer alan babaların yüzde 70’i çocuğunun hatasını anlaması için karşılıklı konuşmayı tercih ederken, yüzde 30’u bağırma, küfür etme, şiddet uygulama gibi davranışlara başvuruyor. Babaların yüzde 63’ü evde sigara içiyor, ancak sigarayı çocuklarının bulunduğu ortamda içmemeye dikkat ediyor.
Çocukların babalarıyla beraber yapmaktan hoşlanabileceği paylaşımlar açısından da parka gitme oranı yüzde 50’lik oranla ilk sırada yer alıyor. Bunu yüzde 39 ile birlikte televizyonda çocuk programı seyretme oranı, yüzde 21’lik oranla oyun oynama izliyor. Çocukların babalarıyla paylaşım oranlarının az olmasını anneler, "babaların büyük çoğunluğunun uzun mesai saatleri içeren ve belli bir eğitim düzeyi gerektiren işlerde çalışması ve iş ortamlarının genelde stresli, yorucu olmasından iş dışındaki boş vakitlerini evde geçirmek istemeleri” olarak açıklıyor.
Projenin yürütücüsü HÜ Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özcebe, çocuk gelişiminde ‘anne’ ne kadar önemliyse ‘baba’nın da en az o kadar önemli olduğunu söyledi. "Baba olmak zor değil, ancak babalık yapmak zor.” diyen Özcebe, toplumların gelişmesinde ve kalkınmasında, yarınlarda büyük görevler alacak olan en önemli varlıkların çocuklar olduğunu belirtti.
Sağlıklı, başarılı, üretken ve mutlu bir geleceğin yaratılabilmesi için çocukların doğru bir şekilde yetiştirilmesi ve bakımının yapılması gerektiğine işaret etti. Ailenin toplumdaki en küçük birim olduğunu vurgulayan Özcebe, anne-baba ve çocuklardan oluşan kurumun, pek çok sorumluluğu ve işlevi bulunduğunu dile getirdi. Eşlerin birbirlerine olan sorumlulukları dışında en önemli görevlerinin çocuklarının anne-babasından beklentilerini karşılamak olduğunu vurguladı.
"Baba, en etkili rol modeldir"
Çocuk gelişiminde ‘baba’nın en etkili rol model olduğunu ve kişilik gelişimine yön verdiğini ifade eden Özcebe’ye göre, ‘baba’nın korkulan, çekinilen, konuşmak yerine saklanılan bir modelden ziyade, anne ile birlikte hayatı paylaşan, çocuklarına karşı hoşgörülü, etkili, güven veren, sorumluluk sahibi, paylaşımcı, sevecen, çalışkan, dürüst bir model olması, sağlıklı ruh yapısına sahip çocukların yetişmesine yardımcı olur.
Erkek çocuklar genellikle erişkinlikte sergileyeceği tutum ve davranışları babadan örnek alır. Kız çocuklar da seçeceği eşte aradığı özellikler arasında babasının özelliklerinin olmasını tercih eder. Annenin ve babanın çocuk yetiştirmedeki rolünün farklı olduğunu, ancak birlikte yapılması gerektiğini vurgulayan Özcebe, "Bu nedenle anneler kadar babalar da çocuk sorumluluğundaki rolleri açısından bilgilenmelidir. Bir baba, çocuğunu dinlemeli, ona yardımcı olmalı, anneye çocuk bakımında destek olmalı ve sorumluluk paylaşmalıdır.” diye konuştu.